راه ترک دادن عادت هله‌هوله‌خوری کودک
بسیاری از متخصصان تغذیه، بارها و بارها اعلام کرده‌اند که خوردن هله‌هوله‌ها می‌تواند برای بدن بسیار مضر باشد. این مسئله بیشتر برای سلامت کودکان نگران‌کننده است. چرا که کودکان، بیشتر از بقیه افراد تمایل به خوردن این خوراکی‌ها دارند.
برای این‌که شر هله‌هوله‌ها را از سر فرزندتان کم کنید، لازم است با تبلیغاتی که از صبح تا شب برای این مواد غذایی می‌شود، مبارزه کنید؛ اما چگونه؟!
دلیل این‌که بچه‌های این دوره و زمانه چاق شده‌اند، کم‌تحرکی آن‌هاست؛ این موضوع را دیگر هر پدر و مادری می‌داند؛ اما نکته مهم آن است که فرزندان ما به‌جای ورزش و بازی کردن، وقتشان را با چه چیزی پر می‌کنند؟ پاسخ ساده است: تلویزیون، بازی‌های ویدیویی و کامپیوتر. اگر بتوانید به‌نوعی زمان تلویزیون دیدن را برای بچه‌ها محدود کنید، در حقیقت چند خدمت به آن‌ها کرده‌اید؛ اول این‌که آن‌ها فرصت بازی و جنب‌وجوش واقعی بیشتری به دست می‌آورند و دوم این‌که کمتر مورد بمباران تبلیغات مواد غذایی بی‌ارزش و چاق‌کننده یا همان هله‌هوله‌ها قرار می‌گیرند. با خواندن این مطلب یاد می‌گیرید که چطور به فرزندتان آموزش دهید گول تبلیغات فریبنده هله‌هوله‌ها را نخورد.
هدف اصلی بمباران تبلیغات، چه کسانی هستند؟
فرض کنید صبح جمعه است و کوچولوی شما به‌محض بیدار شدن از خواب، قبل از هر چیز، تلویزیون را روشن می‌کند. به نظر شما، او امروز برای صبحانه چه چیزی دوست دارد بخورد؟ تکلیف او با بمبارانی از تبلیغات هله‌هوله که صبح جمعه قبل از برنامه کودک پخش می‌شود، روشن است!
تحقیقات و مطالعات اخیر نشان می‌دهند که غذاهای فوری (فست فودها) روزبه‌روز بیشتر تبلیغات خود را به سمت کودکان نشانه می‌روند و البته جالب است بدانید کودکان از ۲ سالگی به تماشای تبلیغات تلویزیونی می‌نشینند. تابه‌حال فکر کرده‌اید که تبلیغ این خوراکی‌ها چه اثری روی بچه‌های کوچک، کودکان مدرسه‌ای و حتی خود شما دارد؟ تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که بلافاصله بعد از تماشای تبلیغات تلویزیونی هله‌هوله‌ها، میزان مصرف این مواد در کودکان و حتی بزرگ‌سالان بالا می‌رود و این موضوع، ربطی به گرسنه بودن یا نبودن افراد ندارد. تبلیغات طوری بر ذهن آن‌ها اثر می‌گذارد که خوراکی تبلیغ‌شده را طلب می‌کنند. باوجود این تبلیغات و فشارهای بیرونی، شما به‌عنوان والدین می‌توانید کنترل اوضاع را به دست گرفته و به فرزندتان یاد دهید که چطور تبلیغات را بشناسد و در برابر تبلیغ مواد خوراکی بی‌ارزش و زیان‌بار، مقاومت کند.
شما می‌توانید مقابله کنید
برخی اوقات والدین، خودشان از این‌که چقدر قدرت کنترل برنامه زندگی خانواده را دارند، شگفت‌زده می‌شوند. تبلیغات تلویزیونی، هرقدر هم وسوسه کننده باشند، شما می‌توانید با گفتن این جمله که «ما در خانه‌مان فقط غذای سالم می‌خوریم» قضیه را تمام کنید. در مورد قانون‌گذاری برای تماشای تلویزیون هم همین‌طور است. البته دقت کنید که نباید بیش‌ازحد زیاده‌روی کنید. گرفتن یک جشن تولد در رستوران فست فود یا خوردن نوشابه در روزهای تعطیل یا تماشای بیشتر تلویزیون در جمعه‌ها، استثناهایی است که می‌توانید قائل شوید.
پینوکیو را شناسایی کنید!
یکی از بهترین راه‌ها برای نظارت بر تماشای تلویزیون آن است که خودتان هم در کنار فرزندتان بنشینید و تلویزیون تماشا کنید. به‌این‌ترتیب، شما هم تبلیغاتی را که در مورد خوراکی‌ها پخش می‌شود مشاهده خواهید کرد و تبلیغاتی که در آن دروغ گفته می‌شود یا بیش‌ازحد اغراق می‌شود را تشخیص خواهید داد. حین تماشای تبلیغات می‌توانید بچه‌ها را به قضاوت دعوت کنید و از این زمان برای آموزش آن‌ها استفاده کنید. مثلاً بعد از تبلیغ غذاهای فوری (فست فودها) از فرزندتان بپرسید کدام ترکیب غذایی سالم‌تر است؟ همبرگر و سیب‌زمینی سرخ‌کرده و نوشابه، یا میوه و سیب‌زمینی تنوری و شیرکاکائو؟
میزگرد برگزار کنید!
از فرزندتان بخواهید در مورد آنچه می‌بیند بیشتر فکر کرده و سعی کند به شما بگوید کدام آن‌ها راست می‌گویند و کدام دروغ. اگر فرزند شما در سنین پیش‌دبستانی است، می‌توانید یک بازی ترتیب دهید و اسنک‌ها را به ترتیب به رنگ‌های سبز، زرد و قرمز عنوان‌دهی کنید. غذاهای سبز آن‌هایی هستند که می‌توان هرروز آن‌ها را خورد. غذاهای زرد را هرچند روز یک‌بار و غذاهای قرمز را فقط ندرتاً می‌توان خورد. حالا از فرزندتان بخواهید در مورد پفک نظر بدهد: آیا می‌توان هرروز پفک خورد؟ شما می‌توانید این کار را به یک بازی تبدیل کنید و هر بار هنگام تبلیغات مواد غذایی آن را برگزار کنید.
اگر فرزند شما در سنین دبستان است، سعی کنید مسئله را بیشتر باز کنید. مثلاً از او بپرسید اگر صاحب یک کارخانه بود برای این‌که مردم، بیشتر محصولاتش را بخرند، چه‌کار می‌کرد؟ بعد مفهوم تبلیغات را به او توضیح دهید. از کودکان باهوش‌تر یا بچه‌هایی که در کلاس‌های راهنمایی درس می‌خوانند، می‌توان این سوال را پرسید: «به نظر تو، این تبلیغ، کدام حقیقت را به ما نمی‌گوید؟»
در پایان، یکی از راه‌هایی که نیاز به زمان بیشتر دارد ولی به کمک آن می‌توان کاملاً تبلیغات غذاهای بی‌ارزش و چاق‌کننده را از زندگی کودکان حذف کرد، آن است که برنامه‌های کودک را ضبط کرده و خودتان برای فرزندتان پخش کرده و تبلیغات را هم با دور سریع رد کنید!
دشمن اصلی کیست؟
همان‌طور که گفتیم، تلویزیون هم به دلیل آن‌که فرصت فعالیت فیزیکی را از بچه‌ها می‌گیرد و هم به دلیل تبلیغات بیش‌ازحدی که برای هله‌هوله‌ها می‌کند، نقش بسیار بزرگی در معضل چاقی کودکان دارد. پس تا جایی که می‌توانید باید سعی کنید تماشای تلویزیون را برای کودکان محدود کرده و بر آن‌ها نظارت کنید. برای محدود کردن تماشای تلویزیون، به‌ویژه برای کودکان پیش‌دبستانی، بهتر است به نکات زیر دقت کنید:
۱) هر وقت امکانش هست، سعی کنید فرزندتان را با خودتان در انجام کارهای منزل همراه کنید. مثلاً تی کشیدن کف آشپزخانه و بازی با کف‌ها، کاری است که بچه‌ها اغلب آن را دوست دارند. یک تی کوچک به دست فرزندتان بدهید و بگذارید در کنار شما به بازی خودش بپردازد. کودک شما می‌تواند در گردگیری منزل یا جاروبرقی کشیدن هم به شما کمک کند. همچنین وقتی آشپزی می‌کنید، ممکن است کودکتان دوست داشته باشد در کنار شما باشد و آشپزی شما را تماشا کند. به‌جای این‌که او را به جلوی تلویزیون برده و برای ساکت کردنش، تلویزیون را روشن کنید، بگذارید در آشپزخانه کنار شما بایستد و از این فرصت برای یاد دادن اسم غذاها، سبزی‌ها و… به او استفاده کنید. همچنین می‌توانید کارهای آسانی مثل اضافه کردن مواد به غذا و هم زدن را هم به او بدهید.
۲) سبد مخصوص سرگرمی کودک بسازید. یک سبد قشنگ را انتخاب کنید و آن را از کتاب‌های رنگی، وسایل نقاشی، خمیربازی، پازل و انواع دیگر اسباب‌بازی پر کنید. این سبد، همیشه باید در کمد، مخفی باشد. فقط وقتی فرزند شما از بازی با دیگر اسباب‌بازی‌ها خسته شد، این سبد را بیرون بیاورید و با اسباب‌بازی‌های جدید، از او پذیرایی کرده و او را سرگرم کنید.
۳) CD های مخصوص کودک تهیه کنید. شما می‌توانید با نظارت خودتان، CD هایی را که برای سن فرزندتان مناسب است، اعم از آموزشی، داستانی و… تهیه کنید و هر وقت سرتان شلوغ است، برای فرزندتان پخش کنید. به‌این‌ترتیب، دست‌کم می‌دانید که فرزندتان در غیاب شما به تماشای چه چیزی نشسته است. همچنین می‌توانید قصه موردعلاقه فرزندتان را با صدای خودتان ضبط کرده و در این‌جور مواقع برای او پخش کنید.
۴) برای تماشای تلویزیون قانون بگذارید. کودکان زیر ۲ سال، اصلاً نباید تلویزیون تماشا کنند و بچه‌های پیش‌دبستانی هم تنها ۲ ساعت در روز حق تماشای تلویزیون را دارند.
