با سنگ آزاردهنده کیسه صفرا چه کنیم؟
گاه مواد موجود در صفرا رسوب کرده و ایجاد سنگ می‌کند. سنگ صفرا در بسیاری از افراد وجود دارد و عموماً بدون علامت است و فقط در مواقعی علامت‌دار می‌شود که بزرگ شده و خروجی کیسه صفرا را مسدود کند.
صفرا، ماده‌ای حاوی بیلی‌روبین، نمک‌های صفراوی، مقادیری از کلسترول و دیگر چربی‌هاست. بیلی‌روبین در واقع ماده دفعی حاصل از تجزیه گلبول‌های قرمز است و نمک‌های صفراوی موادی است که در جذب چربی‌ها تأثیر دارد.
صفرا پیوسته در کبد ساخته می‌شود و به‌وسیله لوله‌هایی که مجاری صفراوی نامیده می‌شود، به سمت روده جریان می‌یابد. از آنجا که خوردن چربی‌ها به صورت مقطعی و متناوب است، بدن انسان به نحوی ساخته شده که بتواند صفرا را ذخیره کند و هنگام ورود چربی به داخل روده، مقدار زیادی از این ماده به داخل روده وارد شود.
اندامی که صفرا را ذخیره می‌کند، کیسه صفراست. کیسه صفرا در زیر کبد، یعنی سمت راست شکم قرار گرفته است و کارش ذخیره صفرا و تخلیه آن در زمان خوردن چربی‌هاست. دلایل زیادی وجود دارد که گاه مواد موجود در صفرا رسوب کرده و ایجاد سنگ می‌کند. سنگ صفرا در بسیاری از افراد وجود دارد و عموماً بدون علامت است و فقط در مواقعی علامت‌دار می‌شود که بزرگ شده و خروجی کیسه صفرا را مسدود کند.
در این حالت، دردهای شدیدی در سمت راست شکم احساس می‌شود که چند ساعت ادامه یافته و سپس تسکین می‌یابد. نکته بسیار مهم این است که در بسیاری از موارد، فرد بیمار دچار درد شکم است، سونوگرافی شده و سنگ کیسه صفرا دیده می‌شود، با وجود این، در اکثریت این موارد علت درد، سنگ کیسه صفرا نیست.
به عبارت دیگر، بیمار درد شکم دارد، در سونوگرافی هم سنگ دارد ولی دلیل درد شکم چیز دیگری است. مثلاً بیمار دچار زخم معده یا کولیت عصبی یا گاستریت (التهاب معده) است و به این دلیل دچار درد شکمی شده و از طرف دیگر، سال‌هاست که سنگ کیسه صفرا دارد که این سنگ بی‌خطر است. متأسفانه بسیار اتفاق می‌افتد که به اشتباه، پزشک دست به جراحی بیمار می‌زند و کیسه صفرا را خارج می‌کند، ولی درد بعد از چند روز دوباره بازمی‌گردد و روز از نو، روزی از نو.
توجه داشته باشید که سنگ کیسه صفرا می‌تواند موجب درد شکم شود و در برخی موارد، عامل درد شکم در چنین بیمارانی سنگ کیسه صفراست و این فقط یک پزشک ماهر است که می‌تواند بگوید علت درد شکم، سنگ کیسه صفراست یا دلیل درد شکم، جای دیگری است. البته پزشک حاذق با صرف وقت کافی و با گرفتن شرح حال از بیمار و معاینه او، به تشخیص درست می‌رسد.
باشگاه خبرنگاران
