تبیان، دستیار زندگی
پایتخت 4 بر خلاف فصل های قبل ، خیلی زود گرفتار تحلیل های متنی و فرامتنی شد. قصه سریال کشش و جذابیت ندارد و از آن طرف برخی مضامین آن انتقادهایی را به همراه داشت.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حمله به پایتخت 4



پایتخت 4 بر خلاف فصل های قبل ، خیلی زود گرفتار تحلیل های متنی و فرامتنی شد. قصه سریال کشش و جذابیت ندارد و از آن طرف برخی مضامین آن انتقادهایی را به همراه داشته است.

پایتخت 4

همین ها باعث شده مخاطبان سخت پسند، ایراداتی به پایتخت 4 داشته باشند. با این حال هنوز برای قضاوت زود است و باید منتظر قسمت های بعدی ماند.

در این میان نقدهای فرامتنی پایتخت 4 بییشتر از ایرادات فنی است. ایراد نسخت از بحث اشتباه تاریخی آن گرفته شد و نویسنده پاسخ داد. ایرادی که البته بجا نیست چون پایتخت 4 نخواسته تاریخ را بازسازی کند و از ماجرای سقوط هواپیمای مالزیایی و انتخابات شورای شهر استفاده دراماتیک کرده.
جدی تترین انتقاد فرامتنی ،مربوط به حاج منصور ارضی مداح مشهور است که دوشنبه شب در ویژه مراسم ماه مبارک رمضان در مسجد ارک سریال پایتخت ۴ را زیر سوال برده. آن طور که سایت کافه سینما به نقل از پارسینه گزارش داده، حاج منصور ارضی با اشاره به سکانس مرده شورخانه در قسمت دوم این سریال آن را تمسخر مرگ نامید و گفت: «با این کارها معارف دینی رو زیر سوال می برند که دین رو به تمسخر گرفتند. یواش یواش به مبانی دین رخنه می کنند این ملعونین، مردم حواسشون باشه. به این فیلم ها نخندید.»


از آن سو رضا رشیدپور، مجری سابق تلویزیون و بازیگر سینما در یادداشتی به نقد سریال پایتخت 4 پرداخت، متن این یادداشت بدین شرح است:
«سریال پایتخت را همیشه دوست داشته ام و تماشا کرده ام . امسال هم منتظر بودم تا هنرنمایی محسن تنابنده عزیز به اتفاق دوستانش را ببینم .قبول دارم که سه قسمت از یک مجموعه بیست و چند قسمتی محک مناسبی برای نقد نیست . اما سنت سال نکو و بهار را هم نباید از نظر دور داشت . راستش را بخواهید در این سه شب حجم باور نکردنی از بهم ریختگی دراماتیک و سر درگم بودن خط روایی بیش از اندازه متعجبم کرد .

فارغ از همه نقدها پایتخت حالا تبدیل به بِرندی معتبر شده و اگر ذره ای از کیفیتش کاسته شود خیلی زود مورد اعتراض قرار می گیرد. متاسفانه فصل چهارم دیر کلید خورد و فیلمنامه همزمان با تولید نوشته می شد. حتی تهیه کننده گفته : این روزها داستان توسط محسن تنابنده طراحی می‌شود، خشایار الوند نیز همزمان و به روز قصه را تحویل می‌دهد.

البته شنیده بودم که گروه بدون حتی یک صفحه سناریو عازم شمال شده اند ولی باور نمی کردم . موضوع فقط نقص دراماتیک نیست . حتی بازیها هم دیگر روان نیستند . چفت و بست دیالوگ ها کاملا فشل است و هنرنمایی امیر معقولی در جادوی قاب و حرکت هم رنگ باخته . پایتخت در این سه قسمت تلاش کرده تا همه چیز باشد . از هجو سیاسی تا کمدی رو حوضی . از شوخی بر سر تقلب در انتخابات تا بازی با کلمات دو پهلو که یادآور برخی کمدی های ... است .
اما به گمان من از همه به هیچ رسیده است . مشتی هیچ با چندین فرسنگ پلانهای کشدار بی معنی . کارگردان اصرار می کند که ما تمام صحنه های رفتن و برگشتن ارسطو به قبرستان با موتور سیکلت را ببینیم ! آن هم در زمانی نزدیک به زمان واقعی ! آش آنقدر شور می شود که در پخش مجدد پلانهای یاد شده را حذف می کنند ... دلم می سوزد .
پایتخت 4

ما استاد هدر دادن سرمایه هایمان شده ایم . یقینا محسن تنابنده و سیروس مقدم کارشان را خوب بلدند اما با یقین بیشتر می توان گفت که هرگز جادوگر نیستند و نمی توانند در زمانی کمتر از دو ماه خاطره سریالهای زنجیره ای موفق در جهان را تداعی کنند .
مثلا چه ایرادی داشت که این بندگان خدا از همان سال قبل کارشان را آغاز می کردند ؟! یعنی هیچ کس نمی دانست که سال نود و چهار هم ماه رمضان دارد ؟! حالا مجبوریم اصطکاک چرخ دنده های خلاقیت و محدودیت را با انواع شوینده های «تاژ» لیز کنیم تا بلکه از صدقه سر اسپانسر عزیز مخارج سرمایه سوزی مان تامین شود !
البته من هنوز دوست دارم که به جمع بچه های هنرمند پایتخت امیدوار بمانم . به قول آن بنده خدای عزیزی که می گفت من دلواپس نیستم ، امیدوارم !»
فارغ از همه نقدها پایتخت حالا تبدیل به بِرندی معتبر شده و اگر ذره ای از کیفیتش کاسته شود خیلی زود مورد اعتراض قرار می گیرد. متاسفانه فصل چهارم دیر کلید خورد و فیلمنامه همزمان با تولید نوشته می شد. حتی تهیه کننده گفته :« این روزها داستان توسط محسن تنابنده طراحی می‌شود، خشایار الوند نیز همزمان و به روز قصه را تحویل می‌دهد. به این ترتیب نگارش فیلمنامه، تصویربرداری، تدوین، صداگذاری، ساخت موسیقی و تیتراژگذاری به صورت همزمان در حال انجام است.»
خب در این شرایط چه توقعی می توان از سریال داشت. فعلا باید صبر کرد و به چرخش موفقیت آمیز پایتخت امید داشت. هم سیروس مقدم و هم محسن تنابنده قبلا نشان داده اند مرد روزهای سخت هستند. این بار چه می کنند؟


فرآوری: منیژه خسروی
بخش سینما و تلویزیون تبیان


منابع: کافه سینما ، پارسینه ، مهر