دف زنی و نوازندگی در مراسم ترحیم

جمله ای که حداقل یکبار شنیده ایم، آخرش همه در یک وجب جا می‌خوابیم اما این یک وجب کوچک، داستان امروزش سیر تا پیاز با دیروز تفاوت دارد!

حکایت مرگ و خانه ابدی داستانی است که همه ما حداقل یکبار شنیده ایم ،آخرش همه در یک وجب می‌خوابیم، اما این یک وجب و قصه امروزیش سیر تا پیاز با دیروز تفاوت دارد که بعضی ها بابت خانه آرامششان کمترین هزینه را می‌پردازند و بعضی دیگر ساکن متری بیست و حتی چهل میلیونی آن می‌شوند. 
مراسم های تدفینی که از صبح مزار مرحوم شروع میشود و ظهر در رستوران های لوکس و تالارهای اسم و رسم دار بالا شهر به پایان میرسد و به قولی باید در خور و مناسب شان مرحوم باشد.
برای برگزاری یک مراسم ختم باید هزینه های زیادی پرداخت شود و مراسم عزا مانند مراسم عروسی خرج دارد. حتما باید از مهمانان در رستوران پذیرایی شود و برگزار کردن مراسم ساده ختم از یاد همه رفته است.
هزینه غسل، تابلوی موقت بالای مزار، سنگ قبر معمولی، مداح و اکو، سالن سوگواری، نماز میت، اعلامیه ترحیم،‌ پارچه اعلام همدردی همه از هزینه‌های هنگفت مردن است که ورثه را به‌ شدت آزار می‌دهد. امروزه مراسم تدفین از مراسم عروسی گران تر است هزینه های مراسم ختم مصیبت خانواده عزادار را دو چندان کرده است.
این روزها با مشکلات اقتصادی که پیش روی افراد است برپایی مراسم ختم بسیار هزینه بردار است. برپایی مراسم ترحیم برای خانواده ای که از نظر مالی در وضعیت مناسبی نیست به نظر مشکل می آید. بعضی مساجد برای برگزاری مجلس ختم هزینه‌های هنگفت دریافت می‌کنند.

البته در کنار هزینه های مراسم ترحیم ،خرید قبر با قیمت ها نجومی برای عزاداران به یک معضل تبدیل شده و بسیاری از افراد متوفی در زمان حیاتشان به فرزندان و اقوام خود وصیت می کنند که زمانی که من مردم ،من را در فلان جا خاک کنید که قیمت قبر این روزها بسیار زیاد شده که برای یک متر قبر باید هزینه میلیونی پرداخت کرد .
کسی منکر تکریم مرده چه برای خاک سپاری و بعد از آن که در اسلام تاکید فراوان شده، نیست. همان گونه که گفتن تسلیت به بازماندگان و همراهی با آن ها سفارش شده است تأکید شده تا صاحبان مصیبت را به زحمت نیندازند اما این روزها تجمل گرایی در همه مراسم ترحیم خودنمایی می کند. قبر و سنگ قبر، مراسم  مختلف و اطعام ها و مکان های برگزاری و تاج گل ها هر روز گران تر و شکیل تر می شود و مردم به خاطر فخر فروشی و این که خانواده ی متوفی ناراحت نشوند هزینه ی زیادی می کنند تا جایی که کسی چندان به فکر میت نیست همه در پس این مراسم به دنبال خریدن آبرو و  اعتبار می گردند.
متأسفانه امروزه بسیاری از این گونه  مراسم به ریا، خودنمائی، تظاهر و تجمل گرایی کشیده است. گاهی اوقات خانواده ها چند ده میلیون تومان پول خرج می کنند و یا چندین میلیون تومان پول می دهند تا در امام زاده ها به خاک سپرده شوند. که بیشتر برای بالا بردن شخصیت مرده و اطرافیان صورت می گیرد در حالی که این هزینه ها می تواند در جاهای بهتری مورد استفاده  قرار گیرد. به عقیده ی بسیاری از بزرگان دینی، دفن شدن در امام زاده ها تأثیری در اعمال افراد ندارد و فرقی به حالشان نمی کند. طبق اعتقادات دینی و آموزه‌های اسلام، آن چه برای متوفی بیش از هر چیز دیگر یاری ‌رسان و آرامش‌ بخش است، خیرات و مبراتی است كه باید بازماندگان برایش انجام دهند؛ نه سنگ های قیمتی و زینتی 25 میلیون تومانی!. به گفته یکی از سنگ قبر فروشان بسیاری از خانواده های تهرانی با تغییراتی که در نوع و اندازه سنگ قبر  سفارشی می دهند گاه مبالغی تا سقف 25 میلیون تومان و بیشتر را برای سنگ قبر هزینه می کنند كه انتخاب سنگ هایی مثل گرانیت برزیلی و مرمر با قطری در حدود 60 سانتی‌متر و دارای نقش و نگاری ویژه از جمله سفارشاتی است که چنین بهایی برایش پرداخته می‌شود!!!
وقتی ازدواج و اشتغال، مشكل عمده ی جوانان سراسر كشور است، با 25 میلیون تومان سنگ قبر یك میت، چند زوج می‌توانند یك سقف استیجاری برای زندگی مشترك خود تهیه كنند و یا چند جوان می‌توانند كاری برای خود دست و پا كنند؟ البته این چشم و هم چشمی منحصر به شهرهای بزرگی مثل تهران نمی شود. این بلای خانمان سوز به همه جا سر می کشد.

وقتی نگاهی به مراسم ترحیم اقوام و آشنایان و دوستان خود می کنیم شاهد به زحمت افتادن صاحبان مصیبت هستیم که  آن ها به لحاظ پیش گیری از حرف و حرف کشی مردم بیش از آن که به یاد عزیز از دست رفته شان باشند بناچار در فکر حفظ آبروی خود هستند .غذاهای ملون و میوه های رنگارنگ و انواع شیرینی بر روی قبر ،گاهی وامیدارد تا از قول میت به طنز، گفته شود فرزندم: کاش در زنده بودنم یک بار مرا بر سفره ات می خواندی تا مهمانت می شدم. کاش کمی از آن همه غذا که برای حفظ آبروی خودت به مردم دادی و از این همه میوه هایی که برای نگاه مردم بر روی سنگ گران قیمت قبرم گذاشته ای در زنده بودنم به من هم داده بودی.

مراسم دف زنی و نوازندگی برای مردگان!

آنچه امروزه به چشم می‌خورد مراسمی مبتکرانه و پر از ایده های جذابی است که در آن مداحان دیروز جایشان را به خوانندگانی داده‌اند که " شب به گلستان تنها " و ترانه هایی از این قبیل را می خوانند و دف و تار می‌زنند و شب شعر و مراسمی امروزی و بیاد ماندنی برای حضار برگزار می‌کنند.
خواندن و پخش چند سوره از قرآن و ذکر صلوات برای روح تازه درگشته از اوجب واجبات بوده تا شاید روح آن مرحوم را قرین آرامش خود قرار دهد اما امروز با خواندن چند بیت شعر و همنوازی با دف ، تار و سازهایی از این قبیل مانوس شده است.

از تاج گل های افراطی تا لباس های مشکی آنچنانی

وقتی صحبت از دارندگی و برازندگی و حفظ حرمت بازماندگان و مرحوم مغفور می شود باید انتظار تاج گل‌های بزرگی داشت که باربان‌های مشکی مزین شده و در سرتاسر مراسم برای گرامی داشت مرحوم خودنمایی می‌کنند و شرکت کنندگان در مراسم قیمت های گزافی را بابت آنها پرداخت می‌کنند.

تالارهایی با منوهای بسیار جذاب و متنوع

پرسنل هایی که با لباس های یک شکل و پارچه های مشکی که مزین تالار شده، پذیرایی مهمانانی هستند که میزبانی اصلی آن در جایی  دیگر مشغول به کار خودش است و تنها خواندن فاتحه و ذکر چند صلوات را برای آرامش روحش خواستار است.

به فرموده امام هادی(ع):مردم در دنیا به وسیله ثروت و تجمّلات شهرت مى یابند ولى در آخرت به وسیله اعمال محاسبه و پاداش داده خواهند شد.
کدام بهتر است؟

منابع : تابناک / بهمن ایاد / راجعون