تبیان، دستیار زندگی
اگر به صورت كسى سیلى یا چیز دیگر بزنیم بطورى كه صورت او سرخ شود، باید یك مثقال و نیم شرعى طلا كه هر مثقالى هجده نخود است بدهیم، و اگر كبود شود، سه مثقال، و اگر سیاه شود، باید شش مثقال شرعى طلا بدهیم، ولى اگر جاى دیگر بدن كسى را بواسطه زدن، سرخ یا كبود یا
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

میزان نرخ دیه، نرخ روز است!

دیه-

اگر به صورت كسى سیلى یا چیز دیگری بزنیم به طورى كه صورت او سرخ شود، باید یك مثقال و نیم شرعى طلا كه هر مثقالى هجده نخود است بدهیم، و اگر كبود شود، سه مثقال، و اگر سیاه شود، باید شش مثقال شرعى طلا بدهیم، ولى اگر جاى دیگر بدن كسى را به واسطه زدن، سرخ یا كبود یا سیاه كنیم، باید نصف آنچه را كه گفته شد بدهیم.


سوال: اگر کسی در خواب، با حرکتی، موجب ضرر یا مرگ کسی شود، آیا جبران ضرر یا دیه بر او ثابت می‌شود؟

در فرض سوال، فرد مذکور ضامن دیه و ضرر وارده خواهد بود.

با این حال برخی از فقها،(آیة الله خامنه‌ای دام ظله) پرداخت دیه را بر عهده عاقله‌ی(خویشاوندان ذکور پدری) چنین فردی می‌دانند.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای(مد ظله العالی):

شخص خواب اگر با غلتیدن یا سایر حرکاتش، نفْس یا عضوى را تلف نماید به طورى که اتلاف مستند به او باشد، دیه براى عاقله (خویشاوندان ذکور پدری) ثابت مى‌شود.

حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی(مد ظله العالی):

بلی، ضامن دیه و ضرر وارده است.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):

در فرض سوال جبران آن لازم است و دیه ثابت می‌گردد.

حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

چنانچه موت یا خسارت مستند به عمل وی باشد ضامن است هر چند که نائم باشد.

چند سوال از آیة الله بهجت ره:

سوال: در برخى ورزش ها یا بازى ها توپ یا وسیله بازى به یكى از بازیكن ها اصابت مى كند و باعث دیه مى شود، آیا دیه ثابت است؟

جواب: بله، ثابت است.

سوال: در تصادفى، راننده مقصّر، مصدوم را در بیابان رها كرده و مصدوم در همان جا فوت كرده است. به تشخیص كارشناس، اگر مصدوم به بیمارستان مى رسید، معالجه و خوب مى شد. حكم چیست؟

جواب: اگر یقین نبود كه راننده در هلاك او متعمد بوده است ولو براى نجات خودش، به دیه مصالحه كنند.

سوال: آیا سقط جنینى كه متكوّن از نطفه مرد و زن اجنبى مى باشد و در دستگاه قرار دارد، جایز است؟

جواب: سقط جنین حرام است و كسى كه آن را سقط كند، باید دیه بدهد، مانند موارد دیگر و اگر پدر واقعى آن معلوم نباشد، باید از باب ردّ مظالم دیه را بپردازد.

چند مسئله از آیة الله سید محمد حسینی شاهرودی دام ظله:

مسأله 2810 ـ كسى كه سوار حیوان است، اگر كارى كند كه آن حیوان به كسى آسیب برساند، ضامن است، و نیز اگر دیگرى كارى كند كه حیوان به سوار خود، یا به كس دیگر صدمه بزند، ضامن مى باشد.

مسأله 2811 ـ اگر انسان كارى كند كه زن حامله سقط كند، چنانچه چیزى كه سقط شده نطفه باشد، دیه اش بیست مثقال شرعى طلا است كه هر مثقال آن هجده نخود مى باشد، و اگر علقه یعنى خون بسته باشد، چهل مثقال، و اگر مضغه یعنى پاره گوشت باشد، شصت مثقال، و اگر استخوان شده باشد، هشتاد مثقال، و اگر گوشت آورده ولى هنوز روح در او دمیده نشده، صد مثقال، و اگر روح در او دمیده شده، چنانچه پسر باشد دیه او هزار مثقال، و اگر دختر باشد، دیه او پانصد مثقال شرعى طلا است.

مسأله 2814 ـ اگر پوست سر یا صورت مردى را پاره كند، باید یك شتر به او بدهد، و اگر به گوشت برسد و قدرى از آن را هم ببرد، باید دو شتر بدهد، و اگر خیلى از گوشت را پاره كند، باید سه شتر بدهد، و اگر به پرده نازك استخوان برسد، چهار شتر، و اگر استخوان نمایان شود، پنج شتر و اگر استخوان بشكند، ده شتر، و اگر بعضى از ریزه هاى استخوان از جاى خود بیرون آید، پانزده شتر، و اگر به پرده مغز سر برسد، باید سى و سه شتر بدهد.

مسأله 2815 ـ اگر به صورت كسى سیلى یا چیز دیگر بزند به طورى كه صورت او سرخ شود، باید یك مثقال و نیم شرعى طلا كه هر مثقالى هجده نخود است بدهد، و اگر كبود شود، سه مثقال، و اگر سیاه شود، باید شش مثقال شرعى طلا بدهد، ولى اگر جاى دیگر بدن كسى را به واسطه زدن، سرخ یا كبود یا سیاه كند، باید نصف آنچه را كه گفته شد بدهد.

مسأله 2816 ـ اگر به حیوان حلال گوشت كسى زخم بزند، یا چیزى از بدن آن را ببرد، باید تفاوت قیمت سالم و معیوب آن را به صاحبش بدهد، و اگر چشم آن را كور كند باید ربع قیمت آن روز آن را بدهد.

مسأله 2818 ـ اگر حیوان، زراعت یا مال كسى را از بین ببرد، چنان چه صاحب حیوان در نگهدارى آن كوتاهى كرده باشد، باید مقدارى را كه ضرر زده به صاحب مال، یا زراعت بدهد.

و چند سوال از آیة الله خامنه ای دام ظله:

سوال: مبناى محاسبه دیه سال وقوع عمل است یا اكنون؟

جواب: میزان، نرخ دیه در روز پرداخت است.

سوال: در دوران تدریس در دبیرستان احیاناً دانش‌آموزى را تنبیه بدنى کرده بودم آیا از لحاظ شرعى کارم مشکل دارد یا نه و اگر دارد چکار باید بکنم؟

جواب: اگر بدن دانش‌آموزى سیاه یا قرمز و یا کبود شده باشد، دیه دارد و نیاز به کسب رضایت دارد مگر اینكه یقین به رضایت آنها داشته باشید.

سوال: پول دیه ناشى از تصادف فرزند (شكستن پا) را پدر او مى تواند صرف تامین مخارج زندگى خود و خانواده‌اش نماید یا خیر و آیا لازم است براى آن فرزند نگهدارى نماید و یا بعداً به او برگرداند و یا براى او خرج نماید؟

جواب: فقط در صرف براى احتیاجات بچه مجاز است و در غیر آن جایز نیست.

فرآوری: آمنه اسفندیاری  

بخش احکام اسلامی تبیان


منابع:

سایت اسلام کوئیست

پایگاه اطلاع رسانی آیة الله خامنه ای دام ظله

پایگاه اطلاع رسانی آیة الله بهجت ره

پایگاه اطلاع رسانی آیة الله حسینی شاهرودی دام ظله

مطالب مرتبط:

از احکام دیه چه می دانید؟

دیه نمایانگر بها و ارزش انسان نیست

آیا دیه خمس دارد؟

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.