تبیان، دستیار زندگی
اینکه گفته می شود علاقه نداشته باشیم یعنی دلبسته نباشیم و معنای آن این نیست که نداشته باشیم ، تلاش نکنیم و به دست نیاوریم. اتفاقاً برای اینکه بخواهیم چیزی بفرستیم باید داشته باشیم. تا انسان تحصیل نکند و تا تلاش نکند که به دست بیاورد، چه چیزی بفرستد؟
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چرا مرگ را دوست نداریم؟

مرگ

ترس از مرگ و فرار از این واقعیت انکار ناپذیر موضوعی است که همه انسان ها کم و بیش آن را تجربه کرده اند. در مقاله (چرا می ترسیم؟- به این دلیل نگرانیم) به چند عامل از عوامل ترس از مرگ اشاره شد در این فرصت نیز به یکی دیگر از دلایل اشاره می کنیم.


دلبستگی به مال

علت دیگری که در روایات برای ترس از مرگ به آن اشاره شده و واقعیت دارد این است که بعضی افراد اموالی را جمع کرده و به آن دلبسته شده اند به طوری که دل کندن از آن مال برایشان دشوار است.

امام صادق(علیه السلام) از پدرش و از پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کردند که: شخصی خدمت ایشان آمد و عرض کرد که مرا چه می شود که مرگ را دوست ندارم؟ پیغمبر فرمود: ألک مال؟ آیا مال و ثروت داری؟ پاسخ می دهد بله. پیامبر فرمود این مال چیزی است که تو فرستادی؟ گفت نه هیچی نفرستادم. پیغمبر فرمود: به همین دلیل است که مرگ را دوست نداری.

در روایت دیگر آمده که شخص دوست دارد که همراه مالش باشد و هر جایی مالش باشد همان جا را دوست دارد و اگر مال فرستاده علاقه دارد پیش آن مال برود و اگر نفرستاده باشد علاقه دارد که همین جا پیش آن بماند.

این هم یک دلیل دیگر که از همین جا می شود فهمید که هر نوع دلبستگی به دنیا مثل مال و هر آنچه که در دنیا هست و انسان را به خودش مشغول کرده و اسباب دلبستگی انسان را به خود فراهم کرده، همه می توانند از مصادیق این بحث باشند.

علت اینکه انسان مرگ را دوست ندارد آن است که چون می بیند از عزیزانش و از آنچه که مطلوب اوست جدایش می کنند. طبیعی است که دوست ندارد از آنچه که به آن علاقه دارد جدا بشود.

ممکن است که در ذهن سوالی مطرح شود که ما به زن و بچه و مال خود علاقه نداشته باشیم؟

یکی از دلایل ترس از مرگ وابستگی و دلبستگی به مال و ثروت است، البته داشتن مال با عدم ترس از مرگ منافات ندارد، اما آنچه که باعث می شود که انسان از مرگ خوشش نیاید دلبستگی به آن مال است نه اصل خود مال

اینکه گفته می شود علاقه نداشته باشیم یعنی دلبسته نباشیم و معنای آن این نیست که نداشته باشیم، تلاش نکنیم و به دست نیاوریم. اتفاقاً برای اینکه بخواهیم چیزی بفرستیم باید داشته باشیم. تا انسان تحصیل نکند و تا تلاش نکند که به دست بیاورد، چه چیزی بفرستد؟

لازمه فرستادن این است که انسان داشته باشد، اما اگر خدا داد انسان اسیر آن نشود. داشته باشد ولی اسیرش نباشد و اگر جایی اقتضا کرد بفرستد و به راحتی هم بفرستد، اقلاً واجباتش را بفرستد. آنجا اقتضا می کند که انسان دل بکند. اگر انسان اسیر آن نباشد به راحتی و بدون هیچ ناراحتی دل می کند این مقدار لازم است و بیشتر از این هم لازم نیست.

بنابراین اینکه گفتیم مال باعث می شود انسان مرگ را دوست نداشته باشد معنایش این نیست که هر کس ثروتمند باشد مرگ را دوست ندارد.

ائمه علیهم السلام نوعاً فقیر نبودند، ثروتمند بودند ولی به مال دل نبسته بودند. امیرالمومنین(علیه السلام) خیلی مال داشت منتها بارها می بخشید. اگر حضرت نمی بخشید در زمان خودش شاید ثروتمندترین شخص بود ولی چون می بخشید خود به خود جمع نمی شد.

علت اینکه انسان مرگ را دوست ندارد آن است که چون می بیند از عزیزانش و از آنچه که مطلوب اوست جدایش می کنند. طبیعی است که دوست ندارد از آنچه که به آن علاقه دارد جدا بشود

آن مزارعی که ایشان آباد کرد، چاه هایی که ایشان حفر کرد و قنات هایی که حفر کرد الان که هزار و چند صد سال از آن زمان می گذرد هنوز آن قنات ها وجود دارد. هنوز آبار (چاه ها) حضرت علی(علیه السلام) کنار مسجد شجره و منطقه ذوالغریف که یکی از مناطق مدینه است، وجود دارد و هنوز آن قنات ها هست. نه تنها حفظ شده بلکه مانده و الّا دشمنان تلاش می کنند این آثار را از بین ببرند ولی با همه این تلاش ها باقی مانده.

در آن زمان آن چاه ها و قنات ها ثروت های زیادی بود ولی حضرت یک باره مثلاً یک نخلستان را که اگر الان قیمت گذاری شود چند میلیارد ارزش دارد، یک جا می فروخت و پولش را هم مشت مشت به فقرا تقسیم می کرد و در آخر هم دامنش را تکان می داد و به خانه می رفت.

نتیجه

یکی از دلایل ترس از مرگ وابستگی و دلبستگی به مال و ثروت است، البته داشتن مال با عدم ترس از مرگ منافات ندارد، اما آنچه که باعث می شود که انسان از مرگ خوشش نیاید دلبستگی به آن مال است نه اصل خود مال. مال و ثروتی هم که انسان داشته باشد و چیزی از پیش نفرستاده باشد هم از عوامل نگرانی و ترس از مرگ است.

دکتر مریم جعفری- مدرس دانشگاه           

بخش اعتقادات شیعه تبیان              


منبع: پاسخ به سوالات اعتقادی استاد محمدی، موجود در سایت رادیو معارف

مطالب مرتبط:

یادآوری مرگ چه تأثیراتی دارد؟

برادر مرگ را می شناسید؟

حال میّت لحظاتی پس از مرگ

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.