آشنایی با برخی بازی های ایرانی6
(قسمت ششم)در این قسمت به ادامه تشریح بازی های ایرانی به خصوص برای استفاده مربیان در اردوها می پردازیم.
23- پاس پرتقال
در این بازی بازیکنان به دو تیم کاملا مساوی تقسیم شده و هر تیم بصورت ستونی و پشت سرهم روی زمین می نشینند به شکلی که با گروه دیگر روبروی هم قرار گیرند.
آنگاه بر نفرات سر ستون پرتقالی داده می شود که با علامت داور نخستین بازیکن هر یک از تیم ها پرتقال را بین پاهای خود قرار داده و تنها با استفاده از پاها، آن را به بازیکن بعدی پاس می دهد. پرتقال به همین روش باید تا انتهای صف رفته و دوباره به همین صورت به بازیکن نخست در صف برگردد.
افراد در بین بازی و برای رسیدن به پرتقالی که احتمالاً از آنها فاصله گرفته است نمی توانند برخیزند و یا با اعضای دیگر بدن خود آن را به پاها نزدیک کنند بلکه فقط مجازند با پا به آن نزدیک شوند. که این موضوع باعث می شود بازیکن مجبور به حرکت کردن روی نشیمنگاه خود باشد.
نخستین تیمی که پرتقال را ابتدای صف به انتها برساند و مجددا برگرداند، برنده بازی خواهد شده و یا یک امتیاز را از آن خود خواهد کرد و بازی ادامه می یابد.
24- لی لی
لی لی بازی بسیار پویا و جالبی است. این بازی در همه جا از جمله حیاط مدرسه، حیاط خانه و محوطه اردوگاه قابل اجرا است. این ورزش در شهرهای دیگر به نام قلعه بازی نیز معروف است. وسایل لازم این بازی یک سنگ مسطح، زمین صاف و بدون چمن و یک قطعه گچ یا زغال است. تعداد نفرات بازی بین دو تا هفت نفر است. ابتدا جدول بازی را مانند شکل روی زمین صاف رسم کرده سپس ترتیب بازی بازیکنان به قید قرعه انتخاب می شود.
با شروع بازی، بازیکن اول پشت خانه شماره یک قرار می گیرد و سنگ را به خانه 1 پرتاب می کند آنگاه در حالی که یک پای خود را از زانو خم کرده، به صورت لی لی با نوک پای دیگر به سنگ ضربه می زند و آن را به خانه 2 هدایت می کند و خود به همان حالت لی لی به داخل خانه 2 می پرد و با دو پا در خانه های 4 و 5 قرار می گیرد. مجددا با یک پا از خانه 6 عبور کرده و با دوپا در خانه های 8 و 7 قرار می گیرد.
در این مرحله بدون مکث با یک حرکت دَوَرانی، یا 180 درجه، طوری که پای راست در خانه 8 و پای چپ در خانه 7 قرار بگیرد پریده و مسیر را به همان شکل نخست بر می گردد با این تفاوت که وقتی به درون خانه 2 رسید باید سنگ را از همان جا با یک ضربه از روی خانه یک رد کرده و به بیرون هدایت کرده و خود نیز از روی خانه یک بیرون بپرد.
اگر در هر مرحله بازی کن نتواند خودش را کنترل کند و پایش در روی یکی از خطها قرار گیرد و یا سنگ را با ضربات پا درست هدایت نکند بطوری که سنگ پس از ضربه زدن روی خط قرار گیرد، بازنده می شود و دور بازی در اختیار نفر بعدی قرار داده می شود.
اما اگر این نوبت را با موفقیت پشت سر گذاشت نوبت به خانه شماره 2 می رسد. این بار سنگ را به خانه 2 پرتاب می کند و با لی لی وارد خانه 1 شده و از روی خانه 2 می پرد و بازی را ادامه می دهد. این بار وقتی در دور برگشت به خانه شماره 3 رسید باید در حالت لی لی سنگ را از روی خانه شماره 2 رد کند و به خانه یک بفرستد سپس خودش از روی خانه دو پریده و سنگ را ابتدا از خانه یک به بیرون هدایت کرده سپس خودش به بیرون بپرد.
به همین ترتیب بازی تا خانه هفتم ادامه پیدا می کند و به اصطلاح یک دور بازی به اتمام می رسد. هرکدام از بازیکنان بتوانند یک دور بازی را به اتمام برساند باید در ادامه بازی سنگ خود طوری پرتاب کند که به داخل قلعه بیفتد. در این صورت می تواند به عنوان جایزه یک خانه از جدول را بخرد. به این روش که پشت به جدول ایستاده و سنگ خود را به پشت پرتاب می کند تا داخل یکی از خانه ها قرار بگیرد. سنگ داخل هر خانه ای قرار گرفت آن خانه در اختیار او قرار می گیرد و می تواند به دیگران اجازه عبور از آن خانه را ندهد. در ادامه بازی باید بازیکنان از او سئوال کنند که هنگام بازی می توانند از خانه اش عبور کنند یا خیر؟ که اگر بگوید خیر آن بازیکن با مشکل مواجه خواهد شد و باید از روی خانه او پَرِش کند.
برخی دیگر از اصول و قواعد این بازی اینچنین است:
سنگ و یا پای بازیکن هرگز نباید روی خطوط قرار گیرد در غیر این صورت بازیکن بازنده و دور بازی در اختیار نفر بعد قرار می گیرد.
در هر خانه، مکث حداکثر تا 3 بار لی لی کردن مجاز است.
اگر بازیکن در هدف گیری و انداختن قطعه سنگ به خانه ای که مورد نظر است اشتباه کند مثلا! بجای آنکه در خانه شماره 3 بیندارد به خانه 4 پرتاب کند خطاست و نوبت به بازیکن بعد می رسد.
قطعه سنگِ بازی برای رسیدن به خانه ها می تواند از روی خطآ‌ها سُر داده شود و یا بوسیله پرتاب در خانه مورد نظر قرار بگیرد.
بازیکنی می تواند خانه ها را پی در پی دنبال کند که در پرتاب ها و پرش از خانه ها اشتباه نکرده باشد.
25- کی بود؟ کی بود؟ من نبودم!
همه بازیکنان بصورت دایره روی زمین می نشینند به غیر از دو نفر که در داخل دایره قرار می‌گیرند. یکی از آن دو، چشمهای دیگری را با دستمال می‌بندد و دو عدد سنگ را پیش پای او روی زمین می‌گذارد. سپس در حالی که در پشت او قرار گرفته به یکی از بچه‌ها اشاره می‌کند تا وارد میدان شود و آن دو سنگ را بر هم بکوبد و به جای خود باز گردد. شخصی که چشمانش بسته است باید با تیزهوشی بتواند آن فرد را تشخیص داده و شناسایی کند. این کار بدین صورت انجام می گیرد که دوستش شروع به بازکردن چشم او می کند و بچه ها یک صدا فریاد می زنند: «کی بود، کی بود؟ من نبودم!» او باید همزمان با بازشدن چشمنانش یکی از بازیکنان را نشان دهد. اگر حدسش درست بوده جایش با همان فرد عوض می شود و اگر اشتباه تشخیص داد بازهم چشمهای او بسته می‌شود و بازی از نو شروع می‌شود...
پایان
مرکز یادگیری سایت تبیان - نویسندگان: نسرین علی فرد – محسن تقوی پور
تنظیم: نسرین علی فرد
