مادر شوهرم در زندگیم خیلی دخالت می کند!
موضوع مطرح شده، عام، فراگیر و بهتر بگوییم دامن گیر است و انسان های فراوانی را به خود مشغول كرده است. گمان نكنید كه تنها شما با این مشكل روبه رو هستید. گاه مادر شوهر و گاه مادر زن و گاهی اوقات دیگران به گونه ای موجبات رنجیدگی خاطر دیگران را فراهم میآورند.
بدانید آنچه رخ داده است نمك زندگی است و شما را می آزماید و مسیر كمالی شما را هموار می سازد. این نوع رخدادها طبیعی است، باید راه كنار آمدن با آن ها را آموخت، همانند حوادث طبیعی.
بشر نمی تواند جلوی رخ دادن زلزله را بگیرد، بلكه با تدابیر لازم منازلی را مقاوم می سازد تا آسیب پذیری از زلزله را كاهش دهد. شما باید بدانید كه این نوع حوادث طبیعی، لازمة زندگی است و باید راه برخورد با آن ها را بیآموزیم. بر این اساس توجه شما را به مهمترین راهکار زیر به منظور برخورد با حوادث این چنینی ـ نه حذف آن ـ جلب می نماییم و امیدواریم با عمل به آن موفقیت كامل نصیبتان گردد و پیمودن جاده كمال و ترقی برایتان آسان و هموار شود.
در لحظاتی كه انسان باید گذشت كند شیطان مانع انجام وظیفه شده و انسان را گمراه میكند كه مثلاً «آن یكی سن كمتری دارد و باید او به نزد من بیاید»، «او جاهل است و من عالم»، «من ثروتمندم و او فقیر». در چنین لحظاتی باید تقوای الهی را رعایت کرد و به این افكار بیهوده و امور اعتباری غیر عقلانی و غیر اسلامی توجه نداشت. مومن و مومن با هم برابرند. پیر و جوان، عالم و جاهل، در مقام حقوق، همه مساوی هستند. اگر كدورتی پیدا شد انسان باید منتظر فرصت باشد تا در اولین فرصت عذرخواهی كند و بگوید من را ببخشید، ممكن است من اشتباه كرده باشم. این اقدام، شجاعت و گذشتی بیش از حد میخواهد. به ویژه اگر انسان امتیازات و برتریهایی هم داشته باشد.
آیا ما انتظار نداریم که اشتباهات ما را نادیده بگیرند؟ و ما را ببخشند؟ و به ما مهلت جبران اشتباهات بدهند؟
پس دیگران همین را آرزو می کنند. نباید در برابر بدی ها، اشتباهات و لغزش های دیگران به انتقام جویی و مقابله به مثل روی آورد و همه را با خود دشمن کرد. در زندگی اجتماعی چاره ای جز عفو و گذشت نداریم تا با عمل به آن دل ها را به خود نزدیک نموده و پاداش معنوی آن را از خداوند بزرگ دریافت داریم.
حضرت علی(علیه السلام) فرمودند: دیگران را ببخشید، عفو کنید. آیا دوست ندارید خدا شما را عفو کند و ببخشاید؟
اگر استاد بخواهد از شاگرد عذرخواهی كند یا پدر بخواهد از پسر عذرخواهی كند، برای آنها خیلی سخت و سنگین است. در چنین لحظاتی نیاز به توفیق و كمك الهی است تا انسان از آنهایی كه حركت ناروایی انجام دادهاند، بگذرد. البته اسلام سفارش میكند كه اگر كسی به شما ظلمی كرد و با شما رفتار نامناسبی داشت، به جای اینكه او از شما عذرخواهی كند، شما به نزد او بروید و عذرخواهی كنید. چنین رفتاری بسیار ارزشمند است و جلوی وسوسههای شیطان را میگیرد.
در گرفتن حق، میانهرو باش
مسئله دوم آن است كه وقتی انسان میخواهد حق خود را از كسی گرفته و زیر بار ظلم نرود در چنین موقعی انسان باید بسیار مواظب باشد تا مرز حلال و حرام و مرز حق و ناحق را دقیقا رعایت كند. اگر انسان میخواهد انتقام هم بگیرد، باید در همان حدی باشد كه به او ظلم شده است نه بیشتر. آیا اگر انسان عفو كند بهتر است یا اینكه انتقام بگیرد؟ در فرهنگ ما به همت ادبا و شعرا چنین اعتقادی ایجاد شده كه «در عفو لذتی است كه در انتقام نیست»؛ آیات و روایات فراوانی نیز در این زمینه داریم. چنان که امام علی می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَن لا یَعفو عَنِ الزَّلَّةِ و َلا یَستُر ُالعَورَةَ؛
بدترین مردم كسى است كه خطاى دیگران را نبخشد و عیب را نپوشاند.
ادب، با تازیانه لبخند و عفو
در زمان ائمه اطهار علیه السلام كسانی بودند كه در اثر تبلیغات سوء و وساوس شیطانی، ذهنیتهای نادرستی نسبت به امامان معصوم علیه السلام پیدا میكردند. در تاریخ ذكر شده است كه یكی از پسر عموهای امام سجاد علیه السلام در حضور همه، به ایشان جسارت کرد. اصحاب امام سجاد علیه السلام از این جسارت بسیار ناراحت و عصبانی شدند، اما سكوت امام علیه السلام اجازه اظهارنظر و واكنش را به كسی نمیداد. همه منتظر بودند تا ببینند امام سجاد علیه السلام چه دستوری میفرمایند. امام سجاد علیه السلام سكوت كردند تا پسر عموی ایشان هر چه میخواست گفت تا اینكه دیگر خسته شد و رفت. امام به اصحاب فرمودند: «آیا مایل هستید برویم تا جواب او را بدهیم؟»؛ اصحاب با این تصور كه به همراه حضرت از او انتقام گرفته و او را تنبیه میكنند، خوشحال با امام سجاد علیه السلام به سمت خانه آن مرد رفتند.
وقتی به خانه آن مرد رسیدند و او را صدا زدند، حضرت به او سلام كردند و بعد فرمودند: «اگر این چیزهایی را كه شما گفتید، واقعا درست باشد و من این عیبها را داشته باشم، دعا كنید تا خدا مرا ببخشد و اگر این چیزهایی كه شما گفتید، درست نبوده و دروغ و خطا و تهمت بود، من دعا میكنم كه خدا شما را ببخشد. شما نیز استغفار كنید.»؛ این شخص از این برخورد، بسیار شگفت زده شد و به گریه افتاد و از امام سجاد عذرخواهی نموده و از مریدان آن حضرت شد. سپس حضرت فرمودند این رفتار بهتر بود یا اینكه من در مقابل او، مقابله به مثل و بدگویی میكردم و حرف نامناسبی به او میزدم؟ در چنین مواردی گذشت و عفو چند ثواب دارد: غیر از آنكه ثواب فروخوردن خشم را نیز دارد «وَ الْكاظِمِینَ الْغَیْظَ»؛ ثواب ارشاد و تربیت آن شخص نیز به آن ثواب اضافه خواهد شد. اگر حضرت اجازه میدادند تا اصحاب به آن مرد هتاك حمله میكردند چه فتنهای برپا میشد؟ با این رفتار اسلامی جلوی فتنه گرفته و اصلاح شد: «ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ»، سپس میفرماید: «فَإِذَا الَّذِی بَیْنَكَ وَ بَیْنَهُ عَداوَهْكَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ»؛ اگر در برابر رفتار بد، شما كار خوب انجام دهید آن كسی كه با شما دشمنی دارد، با شما دوست میشود «وَلِیٌّ حَمِیمٌ»؛ دوست صمیمی شما میشود. چه بهتر آنكه انسان با رفتار خوب، یك دوست صمیمی پیدا كند و با یك فروخوردن خشم و گذشت كردن، فتنهای را اصلاح و دفع كند. پس عفو در جایی كه موجب تجری ظالم و موجب افزوده شدن بر گناهان ظالم و افزایش جرم در جامعه نشود، بر انتقام و تأدیب و تنبیه رجحان دارد.
و بعد از این مطالب باید گفت:
شما كه نمی خواهید با مادر شوهرتان زندگی كنید، بلكه با همسرتان پیوند زناشویی برقرار كرده اید و با همسرتان مشكلی ندارید و او را دوست می دارید. قدر این دوستی را بدانید و با توكل بر خداوند و استعانت از پروردگار به زندگی خود ادامه دهید و به جدایی اصلاً فكر نكنید. به مرور زمان مشكلات برطرف خواهد شد.
فرآوری: فاطمه زین الدینی
بخش نهج البلاغه تبیان
منابع:
تصنیف غررالحکم و دررالکلم
خوبی در برابر بدی(زلال بصیرت) سخنرانی آیتالله مصباح یزدى(دامت بركاته) در دفتر مقام معظم رهبرى؛ قم؛ 87/6/27 .
پرسمان دانشجویی
مرکز پاسخگویی به سوالات دینی مرکز اصفهان