تبیان، دستیار زندگی
محمدرضا تاجیک با تکیه بر رویت پذیری و آگاه سازی امر تروماتیک، کتاب «معلم های نادان» را نوشته است. وی معتقد است این کتاب تصویری واضح از ساکنان شهر ارایه می دهد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

معلم های نادان

محمدرضا تاجیک با تکیه بر رویت‌پذیری و آگاه‌سازی امر تروماتیک، کتاب «معلم‌های نادان» را نوشته است. وی معتقد است این کتاب تصویری واضح از ساکنان شهر ارایه می دهد.

فرآوری: زهره سمیعی- بخش کتاب و کتابخوانی تبیان
معلم های نادان

کتاب معلم‌های نادان؛ رویت‌پذیری و آگاه‌سازی امر تروماتیک

در زمانه‌ای که در آن می‌زییم اراده معطوف به «دیده‌/ شنیده ‌شدن» شور‌و‌نوایی برپا کرده است. رایحه لطیف و خوشِ جشن و جنبشِ سوژه‌شدگی در زیست‌جهانِ فردفردِ آحاد جوامع انسانی پراکنده شده است. واژه‌های ایستاده در صفِ مقاومت، به حنجره‌ها فشار می‌آورند. هویت‌های مقاومت با سکوتِ فریادوَش خود در گوشِ هر دیوار پنجره‌ای باز می‌کنند. این هویت‌های مقاومت، سخت بر این احساسند که زبان را می‏فهمند و می‌توانند...

جایگاه، نحوه رابطه و شکل حیات خود را درک ‏کنند، یا حتی قادرند زبان را بسازند (تولید و سامان‌دهی کنند و فزون بر منزلتِ خود، شأن دیگران را نیز تعریف کنند. این آدمیانِ جویای نام و نامیده‌ شدن، همچنین سخت بر این احساسند که در مدار زبانی قرار گرفته‌اند و هر قدم که در مسیر «آگاهی» برمی‌دارند به موجوداتِ خودبیانگری تبدیل می‌شوند که نظم و وضعیت حاکم را نمی‌پذیرند و خود به تکاپو می‌افتند تا در مقام سوژه، جایگاه و منزلتِ خود را تعیین و تثبیت کنند.

در روزگاری که در آن می‌زییم، در تمامی سرزمین‌های سکوت، های‌و‌هوی و هیاهویی برپا شده است؛ صداهای بی‌صدا، زبان‌های بسته، بغض‌های در گلو شکسته، خشم‌های در سینه نهفته، پاهای خسته، دست‌های ازهم‌رها، دانش‌های سرسپرده (فرمانبردار)، تقاضاهای سرکوب‌شده، واژگانِ صامت، بازی‌های زبانی گونه‌گون، دگرهای حذف و طردشده، نشانه‌های بی‌نشان، نادیده‌انگاشته‌شدگان، همه‌و‌همه به فغان آمده و سرود سر داده‌اند:

سکوت به ژرفای ابدیت است

معانی در کلمات نیست

در سکوتی است که بین آنها است

کلمات دانسته‌ها را در بر می‌گیرند

اما کیست، جز سکوت،

که سهم ما را از اسرار نادانسته ادا کند؟

...

فهرست کتاب شامل موارد زیر است:

رده اول: بازگشت «امر واقع»

پرده دوم: معلم‌های نادان می‌آموزند

پرده سوم: تماشاگر/ کنشگر متولد می‌شود

پرده چهارم: تئاتر مواجهه

پرده آخر: بی‌پرده اول

این کتاب توسط محمدرضا تاجیک در نشر تیسا در 120صفحه و با قیمت 70000ریال منتشر شده است. در پیوست بخش هایی از کتاب برای آشنای بیشتر آمده است.

تاجیک معلم‌های کتاب خود را افرادی دانست که با انجام کارهای ناپسند در جامعه عامل اشاعه بداخلاقی در اجتماع هستند.

ارایه تصویری واضح از ساکنان شهر در «معلم‌های نادان»

محمدرضا تاجیک درباره سویه‌های اخلاقی «معلم‌های نادان» اظهار کرد: معلم‌های این کتاب اگرچه شخصیت‌های تئاترهای کمیک را پیدا می‌کنند اما نقشی تراژیک در این کتاب ایفا می‌کنند. آن‌ها ارایه دهنده تصویری خنده‌دار و درعین حال غمگین از صحنه زندگی آدم‌هایی هستند که در شهر زندگی می‌کنند.

وی گفت: این کتاب در پنج پرده تالیف شده است. معلم‌های این کتاب برای ورود به ساحت نظم نمادین یعنی عرصه تحقق حضور و هویت در قاب و قالب موجودات زنده‌ای جلوه می‌کنند که دارای قابلیت اضافی زیست اجتماعی هستند.

تاجیک معلم‌های کتاب خود را افرادی دانست که با انجام کارهای ناپسند در جامعه عامل اشاعه بداخلاقی در اجتماع هستند.

جامعه، به مثابه تئاتر

وی درباره شکل ارایه مطالب کتاب به صورت نمایش توضیح داد: فضای جامعه به گستردگی تئاتر است. بازیگران حمایت صحنه را ندارند و فضای اجرا تبدیل به فضای مشترکی شده است که بین بازیگران و تماشاگران یکسان تقسیم شده است. زمان اجرا بسیار طولانی است. فضا باز است و کسی از آن اخراج نمی‌شود.

تاجیک در ادامه با اشاره به دیگر شباهت‌های صحنه جامعه و تئاتر گفت: در صحنه جامعه و تئاتر تماشاگران و بازیگران در ارتباط مستقیم با یکدیگر هستند،‌با هم دیالوگ دارند و آگاهی را انتقال می دهند.

این مولف،‌ با بیان این که دراین کتاب آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی روایتی نمایشی دارند، اظهار کرد: در این متن مرز میان نظم و نثر،‌داستان و رمان و درون و برون فرو می‌ریزد و شخصیت‌ها در بستر شیوه خاص زیستن،‌احساس کردن و اندیشه کردنشان خلق می‌شوند. برخی شخصیت ها اگرچه شخصیت‌هایی سیال،‌لغزنده و تخیلی نیستند اما وجودشان در برگیرنده افکار،‌ اعمال و گفتار غیر‌واقعی است.

تاجیک با بیان‌این‌که معلم‌های این داستان مانند بازیگران تئاتر خیابانی، نوعی بازی درمانی را به نمایش می‌گذراند گفت:‌بازیگران این داستان معلم‌هایی هستند که نوعی بازی‌درمانی را مانند تکنیک روان‌شناختی به نمایش می‌گذارد و همچون سایکودرام یا روان‌درمان‌گری از راه تئاتر عمل می‌کنند.

تاجیک درباره نتیجه این کتاب گفت: تماشاگران نادان(خوانندگان)،‌ از معلم‌های نادان خود یاد می‌گیرند که واقعیت‌های زندگی اجتماعی چیست و دلیل زندگی آن‌ها در این جامعه چیست.


منابع: انسان شناسی و فرهنگ، ایبنا