جایگاه قرآن در زندگی علمای بزرگ
یکی از نکات آموزنده درباره قرآن، توجه به روش و سنت علما، در استفاده از قرآن کریم است. یکی از صفات بارز آیت الله العظمی بروجردی، رحمهالله علیه، احترام به قرآن بود. کافی است خضوعی را که هنگام تلاوت قرآن مجید برای ایشان پیدا میشد، در نظر بگیریم.
آیتالله العظمی نایینی:
حضرت آیتالله العظمی محمدحسین نایینی، وقتی برای ملاقات علماء، روحانیون و مردم به بیرون تشریف میبردند و کسی از ایشان تقاضای استخاره میکرد و برای انجام استخاره، قرآن شریف را میآوردند، ایشان به احترام قرآن، به پا میخواستند و همه افراد جلسه نیز برمیخاستند و ایستاده میماندند تا استخاره تمام میشد و قرآن شریف را خارج میکردند. این حرکت، بسیار باشکوه و باعظمت بود. انسان، کوچکی همه چیز را در برابر قرآن و عظمت قرآن، میدید. ایشان، همین حرکت را در خلوت هم انجام میداد و در برابر عظمت قرآن، به خضوع میایستاد.
آیت الله العظمی بروجردی:
یکی از صفات بارز آیت الله العظمی بروجردی، رحمهالله علیه، احترام به قرآن بود. کافی است خضوعی را که هنگام تلاوت قرآن مجید برای ایشان پیدا میشد، در نظر بگیریم. گاه، وقتی کتابی را مطالعه میکردند و به آیهای میرسیدند که نویسنده، در نوشتهاش به آن استشهاد کرده بود، در هنگام خواندن آیه، لحنشان عوض میشد. گویا در مشهد و عالمی دیگر قرار میگرفتند.
یادم هست روزی از طرف یکی از سران کشورهای عربی، هیأتی خدمتشان رسیده بودند و قرآنی را به عنوان هدیه، تقدیم ایشان کردند. در هنگام تقدیم قرآن، آن مرحوم با کهولت سن و حال خاصی که داشتند، ایستادند و قرآن را تحویل گرفتند، سپس نشستند و پیش از آن که با اعضای هیات سخن بگویند، قرآن شریف را گشوده و با صدای بلند، آیاتی را تلاوت نمودند، آن گاه قرآن را در جای مناسبی گذاشتند و تعارفات معمولی را با میهمانان انجام دادند.
آیت الله العظمی اراکی:
آیت الله اراکی، رحمهالله علیه، چشم گریان، دل سوزان و قلب رئوف و مهربانی داشتند. با کلام خدا آشنا و دلشان بیدار بود. گاه که قاریان قرآن و نوجوانان، با لحن خوش، آیاتی از کلام خدا را در حضورشان میخواندند، از خود بیخود میشدند و اشک از دیدگانشان بر محاسن سفیدشان جاری میگردید، به طوری که حاضران را سخت متأثر میساخت و از مشاهده چهره نورانی این مرد الهی که تحت تأثیر تلاوت آیات قرآنی دگرگون شده و از خود بیخود گردیده، همگی مجذوب میشدند. ایشان تفسیر قرآن و خصوصاً تفسیر جوامع الجامع طبرسی را بسیار مطالعه میکردند و هر روز یک جزء، و در ماه رمضان، روزی سه جزء قرآن میخواندند.
علامه طباطبایی:
دکتر احمد احمدی میگوید: «یکی از نکات آموزنده درباره قرآن، توجه به روش و سنت علما، در استفاده از قرآن کریم است. از باب نمونه، در سفری که اینجانب در خدمت مرحوم علامه طباطبایی بودم، مشاهده کردم که ایشان قبل از خوابیدن، قرآن تلاوت میکردند، شاید در حد جزء یا نزدیک به آن؛ سپس میخوابیدند. یک بار هم در آذربایجان، میهمان عالم وارسته و بزرگواری از آن دیار بودم و ایشان پس از پذیرایی گرم، نزدیک خواب، قرآن آورد و به ما داد که تلاوت کنیم؛ و ما فهمیدیم که این یک سنت حسنه و روش خداپسندانهای است که در بین علمای آن دیار مرسوم است؛ و به نظر میرسد که عمل بسیار شایستهای است که انسان با قرآن بخوابد و با قرآن از خواب برخیزد.»
استاد مطهری:
استاد شهید آیت الله مطهری هر شب قبل از خواب، حتماً قرآن میخواند. زیرا تعهد کرده بود هر شب قبل از خواب، قرآن بخواند و هر شب قبل از این که بخوابد گاهی در رختخواب و گاهی هم قبل از ورود به رختخواب، قرآن میخواند. فرزندانشان میگفتند: هر شب صوت قرآن ایشان، قبل از خواب شنیده میشد.
علامه اقبال لاهوری:
ایشان در اواخر زندگیاش دچار ضعف و بیماری چشم شده بود و از مطالعه نیز محروم مانده بود، تنها مونسش قرآن بود. او با همان اندک بینایی، به قرآن مینگریست و با لذتی سرشار، آیات را قرائت میکرد.
آیت الله محامی بادکوبهای:
از ویژگیهای زاهد فرزانه آیت الله شیخ غلامحسین محامی بادکوبهای، مداومت بر تلاوت قرآن بود. ایشان همیشه مقید بودند در منزل قرآن را بلند بخوانند. در ماه رمضان، مکرر قرآن را ختم میکردند. در سنین نوجوانی هنگام ماه رمضان، ایشان به مسجد گوهرشاد میرفتند، گاهی در یک نشست، پنج جزء قرآن را میخواندند.
علامه استرآبادی:
«یکی از دانشمندان بزرگ جهان اسلام، علامه سید محمدباقر حسینی استرآبادی، معروف به میرداماد است. او استاد ملاصدرا، فیلسوف معروف است. چون پدر سید محمدباقر، داماد محقق ثانی، آیت الله نورالدین کرکی بوده است، لذا میرداماد معروف شده بود. میرداماد در تعبدات به نهایت رسیده بود و قرآن مجید را بسیار تلاوت مینمود، به طوری که یکی از افراد مورد اعتماد، برای من [شیخ عباس قمی] نقل کرده که در هر شب، پانزده جزء میخواند.»