تبیان، دستیار زندگی

سرطان غدد بزاقی؛ علل، علائم و درمان

سرطان غدد بزاقی شکل نادری از سرطان است که در غدد بزاقی دهان ایجاد می‌شود. سرطان غدد بزاقی معمولا در غدد بناگوشی ایجاد می‌شود.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : زهره لطیفی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سرطان غدد بزاقی،  سرطان سر و گردن ،

هر انسانی سه جفت غدد بزاقی اصلی بناگوشی (غدد پاروتید)، زیر زبانی و تحت فکی دارد . غدد بزاقی کوچک تری در ناحیه لب ها، گونه و سراسر دهان و گلو وجود دارد.

 

کار اصلی غدد بزاقی، ترشح بزاق می باشد که به هضم غذا کمک می کند و دهان فرد را مرطوب نگه می دارد. ضمنا در بزاق مواد ضد عفونی کننده نیز وجود دارد که از دهان و گلو در برابر عفونت ها محافظت می کند.

 

سرطان غدد بزاقی معمولا در غدد پاروتید که در مقابل گوش ها واقع است، ایجاد می‌شود.

همچنین سرطان غدد بزاقی کوچک تر، بیشتر در ناحیه سقف دهان (کام بالا) ایجاد می‌شود.

 

خوشبختانه بیشتر از نصف سرطان های غدد بزاقی خوش خیم بوده و به بافت های مجاور سرایت نمی کنند.

علت بروز سرطان غدد بزاقی هنوز به طور دقیق مشخص نیست.

 

علائم سرطان غدد بزاقی چه می باشد؟

- احساس درد در دهان

- زخم در پرده مخاطی دهان که روی تومور را می‌پوشاند

- از دست دادن توانایی حرکت صورت

- گرفتگی یا احتقاق بینی

- ایجاد تغییراتی در بینایی

- بی حسی در بخش هایی از صورت

- ضعف عضلات در یک طرف صورت

- مشکل در بلع

- مشکل در باز کردن دهان

- توده و یا ورم در نزدیکی فک و گردن و دهان

اکنون شیمی درمانی به عنوان روش درمانی استاندارد برای درمان سرطان غدد بزاقی استفاده نمی‌شود و بیشتر جنبه تحقیقاتی دارد

 

عوامل خطر ابتلا به سرطان غدد بزاقی چه می باشد؟

- سن بالا : هرچه سن افراد بالاتر برود، احتمال ابتلا به سرطان غدد بزاقی افزایش پیدا می کند.

 

- قرار گرفتن در معرض تابش اشعه : میزان ابتلای افرادی که در معرض تابش اشعه ایکس برای درمان تومورهای سر و گردن قرار گرفته اند، بیشتر می باشد. بنابراین این دسته از افراد باید به طور مرتب، هر چند مدت یک بار مورد چکآپ قرار بگیرند تا در صورت بروز علائم اولیه، سرطان غدد بزاقی سریعا تشخیص داده شود. افرادی که شغل هایی دارند که با موادی مانند لاستیک، استخراج از معدن، لوله کشی و از این قبیل سر و کار دارند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان غدد بزاقی قرار دارند.

 

چه نوع آزمایش هایی، ابتلا به این سرطان را مشخص می کند؟

- معاینه بالینی: پزشک متخصص با معاینه دقیق ناحیه گلو، گردن و فک می تواند به وجود توده و ورم مشکوک پی ببرد.

 

- تصویربرداری : انجام آزمون های تصویر برداری مثل سی تی اسکن و ام آر ای می تواند به تشخیص تومور و محل دقیق آن کمک کند.

 

  • نمونه برداری از بافت سرطانی یا بیوپسی : پزشک در طی این روش، سوزنی را به منطقه مشکوک وارد می کند و از سلول ها و مایعات مقداری را برای نمونه برداری جمع آوری می کند. نمونه های گرفته شده به آزمایشگاه فرستاده شده و مورد تجزیه و تحلیل قرارمی گیرد.

غدد بزاقی بناگوشی ، غدد پاروتید، غدد بزاقی زیر زبانی ، غدد بزاقی تحت فکی ،

راه های درمانی سرطان غدد بزاقی

1- عمل جراحی : با عمل جراحی، بخش سرطانی غدد بزاقی برداشته می‌شود. سه نوع جراحی برای این کار وجود دارد :

 - حذف بخشی از غدد بزاقی که سرطانی شده است : اگر تومور از نظر حجمی کوچک باشد و در منطقه ای وارد شده باشد که قابلیت دسترسی به آن آسان باشد، مقداری از غدد سرطانی برداشته می‌شود و بخش سالم باقی می ماند.

- حذف کل غدد بزاقی : اگر تومور بزرگ باشد، تمام غدد بزاقی برداشته می‌شود.

- حذف گره های لنفاوی گردن : اگر شواهد پزشکی حاکی از سرایت تومور به غدد لنفاوی گردن باشد، علاوه بر غدد بزاقی دهان، گره های لنفاوی گردن نیز برداشته می‌شود.

 

2- پرتودرمانی یا رادیوتراپی: از پرتوهای قوی مانند اشعه ایکس، برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می کنند. در طی پرتودرمانی، فرد بیمار بر روی میزی دراز می کشد و ماشینی در اطراف او حرکت می کند که پرتوهای قوی را در نقاط خاص و سرطانی شده وارد می کند.

 

3- شیمی درمانی : نوعی درمان دارویی است که از مواد شیمیایی برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می کنند. شیمی درمانی معمولا برای بیمارانی است که سرطان آنها پیشرفته و به نقاط دور بدن سرایت کرده است.

اکنون شیمی درمانی به عنوان روش درمانی استاندارد برای درمان سرطان غدد بزاقی استفاده نمی‌شود و بیشتر جنبه تحقیقاتی دارد.

 

راه های کاهش ابتلا به سرطان غدد بزاقی

رعایت موارد زیر بیشتر برای افرادی است که تحت پرتودرمانی ناحیه سر و گردن قرار دارند و معمولا خشکی دهان را تجربه می کنند:

 

- مسواک زدن دندان ها به طور مرتب و چند بار در روز: توصیه می‌شود که از مسواک نرم برای دندان ها استفاده شود و با نرمی و دقت کامل مسواک زده شود.

 

- بعد از غذا دهان خود را با محلول آب گرم و نمک بشویید.

 

- دهان خود را همواره مرطوب نگه دارید (البته نه با مصرف مواد قندی)، زیرا معمولا افرادی که تحت پرتودرمانی هستند، از خشکی دهان رنج می برند.

 

- از غذاهای آبکی استفاده کنید و به افزایش رطوبت دهان شما کمک کند.

 

- از مصرف غذاهایی که خشک هستند و یا حاوی انواع ادویه ها و سس ها هستند، خودداری کنید.

 

- از مصرف نوشیدنی های الکلی و کافئین دار خودداری کنید.

 

- از مصرف غذاهای اسیدی و نوشابه های گازدار که محیط دهان را تحریک می کنند خودداری کنید.

 


مطالب مرتبط:

سرطان غدد بزاقی در دهان

 

سرطان سر و گردن چه علائمی دارد؟

بیماری‌ها و مشکلات غدد بزاقی دهان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.